Login: Hasło:
» Rejestracja

Historia powstania Diecezji Rzeszowskiej

Diecezja rzeszowska powstała 25 marca 1992 r. Tego dnia o godz. 12.00 Radio Watykańskie ogłosiło, Że Ojciec święty Jan Paweł II bullą "Totus Tuus Poloniae Populus" utworzył 13 nowych diecezji, a wśród nich diecezję rzeszowską. Wieczorem tego dnia w katedrze odczytano dekret ustanowienia diecezji, katedry i biskupa. Protokół kanonicznego objęcia utworzonej diecezji rzeszowskiej mówi: "Dnia 25 marca 1992 roku w kościele pw. Najśw. Serca Pana Jezusa w Rzeszowie, Katedrze nowo utworzonej Diecezji Rzeszowskiej, w obecności kapłanów i wiernych odbyło się uroczyste odczytanie przez Ks. Bpa Edwarda Białogłowskiego, decyzji Ojca św. Jana Pawła II, zawartej w Bulli (Dekrecie) "Totus Tuus Poloniae Populus", o utworzeniu nowej Diecezji Rzeszowskiej, o ustanowieniu Katedrą kościoła pw. Najśw. Serca Pana Jezusa w Rzeszowie, oraz o mianowaniu Ks. Bpa Kazimierza Górnego Biskupem Rzeszowskim i Ks. Bpa Edwarda Białogłowskiego Biskupem Pomocniczym Diecezji Rzeszowskiej" Nowa diecezja została utworzona z diecezji przemyskiej (14 dekanatów) i diecezji tarnowskiej (5 dekanatów). Liczyła około 600 tysięcy mieszkańców, 423 księŻy diecezjalnych i 68 zakonnych, 224 siostry zakonnne. 11 kwietnia, w sobotę przed niedzielą palmową, w obecności Ks. Kardynała Franciszka Macharskiego z Krakowa, Biskupa Przemyskiego Ignacego Tokarczuka, Biskupa Tarnowskiego Józefa Życińskiego i innych biskupów, kapłanów i wielkiej liczby wiernych, odbył się ingres Biskupa Rzeszowskiego Kazimierza Górnego do Katedry. Biskup Ordynariusz w pierwszym słowie do diecezjan mówił między innymi: "Przychodzę do Was, do Rzeszowa. Przychodzę z królewskiego miasta Krakowa, od św. Stanisława Biskupa i Męczennika, miasta, w którym świadectwo świętych zaznaczyło się w sposób szczególny w ciągu całych dziejów ojczystych. Przychodzę od św. Maksymiliana - Męczennika 0święcimia, gdzie świętość zaowocowała świadectwem najwyŻszej miary, wielu męczenników za wiarę i Ojczyznę. Witam Was wszystkich i pozdrawiam [...]. Jeśli jest takie adagium, Że "Cracovia totius Poloniae urbs celebrissima" to ja będę dodawał i Rzeszów. Kraków i Rzeszów najpiękniejsze miasta w Polsce". Zaś w pierwszym liście pasterskim z okazji rozpoczęcia posługi biskupiej w diecezji, Biskup Rzeszowski pisał: "W dniu uroczystego Ingresu do Katedry Najświętszego Serca Pana Jezusa w Rzeszowie i objęcia pasterskiej posługi w Diecezji Rzeszowskiej pragnę ponad wszystko przywołać na pamięć wielkie wydarzenie z czerwca ubiegłego roku, jakie miało miejsce przy tej świątyni. Umiłowany Ojciec święty, wobec wielkiego i wspaniałego zgromadzenia wiernych, dokonał beatyfikacji Biskupa Józefa Sebastiana Pelczara, syna tej pięknej ziemi. Ze wzruszeniem przeŻywaliśmy wszyscy spotkanie z Ojcem świętym, w niepowtarzalnej atmosferze radości i miłości. Ojciec święty w swoim kazaniu ukazał heroiczność cnót Błogosłowionego, ale takŻe zaświadczył o Waszej wierze, miłości Boga i Ojczyzny, oraz przekazał program prowadzący do odbudowania Ojczystego Domu. Określił to m.in. w słowach: "Kościół, który pielgrzymuje poprzez tę Podkarpacką Ziemię, Żyje nadzieją Królestwa Niebieskiego". Przypomniał PapieŻ, Że wyrazem mądrości wiary jest wspaniała i długa tradycja Kościoła Przemyskiego oraz Kościoła Tarnowskiego, która ukazuje, Że owym budowaniem na skale - a skałą jest Chrystus - byli święci tej Ziemi, jak bł. Karolina Kózkówna i bł. Biskup Pelczar oraz wielu kandydatów na ołtarze i bohaterskich obrońców Ojczyzny. Ta historia staje się obecnie bogactwem nowej Diecezji Rzeszowskiej. To symbioza wiary i patriotyzmu wydała tak wielkie owoce świętości. Nauczanie Ojca św. uczyńmy wszyscy programem naszego duszpasterzowania i budowania na skale. Najlepiej do odrodzenia Ojczyzny i prawdziwego postępu przyczyniają się ludzie święci, bo miłują Boga i miłują ludzi". Diecezja Rzeszowskal iczy około 610 tysięcy mieszkańców, 231 parafii, 624 księŻy diecezjalnych i 68 zakonnych, 224 siostry zakonne. Większość mieszkańców to ludność rolnicza, o wielkim przywiązaniu do tradycji i religii, związana z duchownymi. Na terenie diecezji jest kilka większych miast: Rzeszów - ok. 160 tyś mieszkańców, Jasło - 40 tyś, Gorlice 30 tyś. Pozostałe miasta liczą od 5-10 tyś mieszkańców. Diecezja obejmuje swym zasięgiem tereny naleŻące do części 2 województw: małopolskiego i podkrapackiego. Ludność tych terenów jest jednolita pod względem tradycji, kultury , religii, mentalności.

 

 Ks. dr Jerzy Buczek  

 

 

Terytorium Diecezji Rzeszowskiej.

 

Diecezja Rzeszowska powstała z części diecezji przemyskiej i tarnowskiej. Diecezja rozciąga się od Gorlic i Nowego Żmigrodu na południu, aŻ po Kolbuszową i Sokołów na północy.

Diecezja rzeszowska, powstała w 1992 r., jest połoŻona w południowo - wschodniej Polsce. Sąsiaduje z diecezją przemyską od wschodu, z diecezją sandomierską od północy i z diecezją tarnowską od zachodu. W skład diecezji weszło kilkanaście dekanatów z diecezji przemyskiej i 5 dekanatów z diecezji tarnowskiej. łącznie w diecezji jest obecnie 24 dekanaty, 531 parafii, ponad 600 księży i ponad 600 tysięcy mieszkańców. Większość mieszkańców to ludność rolnicza, o wielkim przywiązaniu do tradycji i religii.

Diecezja jest położona bardzo malowniczo, można tutaj znaleźć miejsce do wypoczynku, zwłaszcza w Parku Magórskim, ale równieŻ do podziwianiu piękna architektury sakralnej. Na tym terenie znajduje się bowiem wiele zabytkowych kościołów, zwłaszcza drewnianych. Tutaj takŻe jest duŻo sanktuariów maryjnych. Tutaj działa bardzo wielu wspaniałych ludzi zaangaŻowanych w pracę dla dobra Ojczyzny i Kościoła. Zapraszamy do odwiedzenia naszej diecezji.

 

Południowa część diecezji
Na terenie diecezji jest kilka większych miast: Rzeszów - ok. 160 tyś mieszkańców, Jasło - 40 tyś, Gorlice 30 tyś. Pozostałe miasta liczą od 5-10 tyś mieszkańców. Diecezja obejmuje swym zasięgiem tereny naleŻące do części dwóch województw: podkarpackiego i w części małopolskiego (rejon gorlicko-biecki). Ludność tych terenów jest jednolita pod względem tradycji, kultury , religii, mentalności. Większość diecezjan mieszka na wsi i utrzymuje się z rolnictwa.

W Rzeszowie funkcjonuje kilka wyŻszych uczelni, a wśród nich Politechnika Rzeszowska, Uniwersytet Rzeszowski od 2001 roku (w jego skład weszły: WyŻsza Szkoła Pedagogiczna, filia UMCS z Lublina, wydział zamiejscowy AR z Krakowa), wyŻsze szkoły prywatne, zwłaszcza WyŻsza Szkoła Informatyki i Zarządzania i oczywiście WyŻsze Seminarium Duchowne. Rzeszów jest obecnie siedzibą województwa i Sejmiku Podkarpackiego. Jest to duŻa szansa dla tego regionu - zwłaszcza dla jego rozwoju gospodarczego, kulturalnego i naukowego. Rzeszów od 1992 r. jest równieŻ stolicą diecezji rzeszowskiej oraz siedzibą Biskupa Rzeszowskiego.

 

 

Południowa część diecezji
Na terenie diecezji jest kilka większych miast: Rzeszów - ok. 160 tyś mieszkańców, Jasło - 40 tyś, Gorlice 30 tyś. Pozostałe miasta liczą od 5-10 tyś mieszkańców. Diecezja obejmuje swym zasięgiem tereny naleŻące do części dwóch województw: podkarpackiego i w części małopolskiego (rejon gorlicko-biecki). Ludność tych terenów jest jednolita pod względem tradycji, kultury , religii, mentalności. Większość diecezjan mieszka na wsi i utrzymuje się z rolnictwa.

W Rzeszowie funkcjonuje kilka wyŻszych uczelni, a wśród nich Politechnika Rzeszowska, Uniwersytet Rzeszowski od 2001 roku (w jego skład weszły: WyŻsza Szkoła Pedagogiczna, filia UMCS z Lublina, wydział zamiejscowy AR z Krakowa), wyŻsze szkoły prywatne, zwłaszcza WyŻsza Szkoła Informatyki i Zarządzania i oczywiście WyŻsze Seminarium Duchowne. Rzeszów jest obecnie siedzibą województwa i Sejmiku Podkarpackiego. Jest to duŻa szansa dla tego regionu - zwłaszcza dla jego rozwoju gospodarczego, kulturalnego i naukowego. Rzeszów od 1992 r. jest równieŻ stolicą diecezji rzeszowskiej oraz siedzibą Biskupa Rzeszowskiego

 

środkowa i północna część diecezji
W południowej części diecezji znajduje się piękny Krajobrazowy Park Magurski. Park obejmuje piękną okolicę od Folusza przez Małastów i Smerekowiec. Są tu miasta: Gorlice, Biecz, Jasło i Frysztak. W Gorlicach w kościele Narodzenia NMP znajduje się bardzo czczona figura Pana Jezusa Ubiczowanego. Biecz słynie piękną świątynią ze słynnym obrazem zdjęcia Pana Jezusa z krzyŻa. Tutaj są sanktuaria maryjne w Lipinkach, Dębowcu i Tarnowcu. Tutaj jest sanktuarium Chrystusa UkrzyŻowanego w Kobylance. W niektórych parafiach tego regionu znajdują się piękne drewniane kościoły i cerkwie. Jest to teren gdzie obok katolików mieszkają równieŻ greko-katolicy oraz prawosławni.

środkowa część diecezji, to okolice Frysztaka, StrzyŻowa i Czudca i Rzeszowa. Przez ten teren przepływa rzeka Wisłok. W szeregu parafii są piękne zabytkowe obiekty. We Frysztaku z daleka widoczny jest piękny kościół parafialny. W StrzyŻowie w pięknym kościele czczony jest obraz Matki BoŻej, podobnie w Czudcu, w pięknie odnowionym kościele, znajduje się czczony od wieków obraz Matki BoŻej. W Tyczynie zabytkowy zespół kościelno-plebanijny budzi podziw dla piękna architektury. W Połomii znajduje się piękny kamienny kościół z tryptykiem ołtarzowym.


Rzeszów - stolica diecezji. Tutaj znajduje się siedziba Biskupa Rzeszowskiego, Kuria Diecezjalna, Seminarium Duchowne. Szczególne cenne kościoły to najstarsza świątynia Rzeszowska Fara, kościół OO. Bernardynów - z Matką BoŻą Rzeszowską, kościół św. KrzyŻa.


Północna część diecezji, począwszy od Rzeszowa - po Sokołów i Kolbuszową to tereny równinne, bogate w lasy i tereny rekreacyjne. Ciekawsze miejsca tego regionu to Cmolas - sanktuarium Pana Jezusa Przemienionego, Ropczyce - z kościółkiem z Matką BoŻą czczoną od wieków, Sokołów - Sanktuarium Matki BoŻej. Jest to rówcześnie ziemia bogata w powołania kapłańskie i zakonne - z tego regionu pochodzi najwięcej powołanych.

 

Podział administracyjny

Diecezja rzeszowska objęła tereny wydzielone z dwóch diecezji: przemyskiej i tarnowskiej. Z pierwszej w jej skład weszło 14 dekanatów: brzostecki, czudecki, frysztacki, głogowski, jasielski wschodni, jasielski zachodni, rzeszowski I, rzeszowski II, rzeszowski III, rzeszowski IV, sokołowski, strzyżowski, tyczyński i żmigrodzki, zaś z drugiej cały dekanat kolbuszowski oraz 37 parafii wydzielonych z dekanatów: bieckiego, gorlickiego północnego, gorlickiego południowego, ropczyckiego i sędziszowskiego. Ogółem w chwili utworzenia diecezja liczyła 201 parafii i 4 rektoraty. Poprzez wydzielenie parafii z poszczególnych dekanatów diecezji tarnowskiej, nieznacznie naruszona została dotychczasowa struktura dekanalna. Z tego też względu bp K. Górny dokonał niewielkich korekt w organizacji wewnątrzdiecezjalnej. Pozostawił bez zmian dekanaty, przydzielone z diecezji przemyskiej oraz dekanat kolbuszowski z diecezji tarnowskiej; natomiast do nowych granic diecezjalnych dostosował dekanaty: biecki, ropczycki i sędziszowski, a dla parafii z dotychczasowych dwóch dekanatów gorlickich, które weszły w skład diecezji rzeszowskiej, utworzył jeden dekanat gorlicki. Po tych korektach diecezja dzieliła się na 19 dekanatów.

Dobrze rozwinięta sieć dekanalna i parafialna, a nadto 105 kościołów filialnych i rektoralnych, przy stosunkowo niewielkim obszarze diecezji zapewniały sprawne jej funkcjonowanie oraz łatwy dostęp wiernych do duszpasterza. Mimo to w wielu przypadkach zachodziła konieczność tworzenia nowych jednostek w administracji diecezjalnej, zwłaszcza na terenie nowo powstających osiedli miejskich i miejscowości położonych daleko od kościoła parafialnego. Celem tych działań była przede wszystkim lepsza koordynacja pracy duszpasterskiej. W ciągu dwunastolecia istnienia diecezji dokonano zmian zarówno w strukturze dekanalnej, jak i parafialnej. W pierwszej z wymienionych doszło do niewielkiej reorganizacji w 1998 r. Wówczas bowiem, z dniem 1 marca wszedł w życie dekret bp. K. Górnego powołujący do istnienia dekanat z siedzibą w Trzcianie (trzciański). Nowy dekanat powstał na terenach wydzielonych z czterech dotychczasowych dekanatów: rzeszowskiego II, rzeszowskiego IV, głogowskiego i sędziszowskiego. W jego składzie znalazły się następujące parafie: Będziemyśl, Błędowa Zgłobieńska, Bratkowice, Bzianka, Dąbrowa, Klęczany, Rzeszów-Przybyszówka, Świlcza, Trzciana. Pierwszym dziekanem został ks. Józef Kościelny, proboszcz w Trzcianie. Natomiast znacznie poważniejsze zmiany nastąpiły w organizacji sieci parafialnej. W latach 1992-2004 utworzono bowiem dwadzieścia pięć nowych parafii. Pierwszą powołano do istnienia już 1 lipca 1992 r. Była to parafia w Terliczce wydzielona z okręgu parafialnego w Łące. Jej prowadzenie powierzono zakonnikom kapucyńskim z prowincji krakowskiej. W dalszej kolejności powstały następujące parafie: pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa w Pagorzynie (rektorat od 25 VII 1992, parafia od 20 VIII 1995 r.), pw. Matki Bożej Wspomożenia Wiernych w Kolbuszowej Górnej (parafia erygowana 1 I 1995), pw. bł. Józefa Sebastiana Pelczara w Rzeszowie (rektorat od 8 IX 1994, parafia od 28 VII 1995), pw. św. Wojciecha w Błędowej Zgłobieńskiej (rektorat od 1992, parafia od 10 VIII 1995), pw. bł. Karoliny Kózka w Rzeszowie (10 XI 1995), pw. Matki Bożej Częstochowskiej w Jaśle (3 XII 1995), pw. św. Brata Alberta w Kolbuszowej (rektorat od 1 I 1995, parafia od 24 VIII 1996), pw. Matki Bo-żej Fatimskiej w Olchowej (rektorat od 20 X 1995, parafia od 24 VIII 1996), pw. Najświęt-szego Serca Pana Jezusa w Foluszu (rektorat od 24 VIII 1996, parafia od 5 IV 1997), pw. św. Jadwigi Królowej w Gorlicach (15 VIII 1997), pw. Wniebowstąpienia Pańskiego w Kielnarowej (rektorat od 1992, parafia od 22 XI 1997), pw. św. Barbary w Ropczycach (10 VII 1999), pw. bł. Urszuli Ledóchowskiej w Ropczycach (21 VIII 1999), pw. św. Anny w Bieczu (1 IX 1999), pw. Miłosierdzia Bożego w Palikówce (25 VI 2000), pw. Miłosierdzia Bożego w Zawadce Osieckiej (rektorat od 23 VIII 1998, parafia od 24 IX 2000), pw. św. św. Piotra i Pawła w Łukawcu Dolnym (18 VIII 2001), pw. św. Rodziny w Ropczycach (26 VIII 2001), pw. Podwyższenia Krzyża Świętego w Kawęczynie (rektorat od 1 IX 1998, parafia od 1 IX 2002), pw. św. Kazimierza w Przybówce (rektorat od 26 VIII 2000, parafia od 22 IX 2002), pw. Dobrego Pasterza w Faliszówce (rektorat od 26 VIII 2000, parafia od 19 III 2003), pw. Matki Bożej Królowej Polski w Jabłonicy (19 III 2003), pw. św. Michała Archanioła w Stykowie (23 VIII 2003) oraz św. Józefa Sebastiana Pelczara w Strzyżowie (24 VIII 2003). Nad-to utworzono kilkanaście rektoratów. Prócz wymienionych wyżej, które z czasem przekształciły się w parafie, powstały jeszcze następujące: pw. św. Maksymiliana Marii Kolbego w Rogoźnicy (20 VIII 1995), pw. Matki Bożej Wspomożenia Wiernych w Jaworniku Niebyleckim (25 VIII 1998), pw. św. Jadwigi Królowej w Rzeszowie (1 II 2003). Po tych zmianach na początku roku 2004 diecezja dzieliła się na 20 dekanatów oraz na 230 parafii i rektoratów.

Imponujący rozwój sieci dekanalnej i parafialnej dokonany na przestrzeni dwunastu lat istnienia diecezji świadczy z jednej strony o wielkiej trosce Biskupa Rzeszowskiego o prawidłowe funkcjonowanie duszpasterstwa oraz o łatwiejszy dostęp wiernych do środków uświęcenia, zaś z drugiej o ogromnym zaangażowaniu tak duszpasterzy, jak i wiernych świeckich, którzy w niełatwym przecież czasie podejmowali się budowy nowych świątyń i innych obiektów parafialnych. Wydaje się jednak, że mimo tak dużego rozmachu organizacyjnego, rozbudowa struktur administracyjnych diecezji nie jest jeszcze ukończona. Istnieją bowiem duże dysproporcje w składzie ilościowym poszczególnych dekanatów, np. dekanat rzeszowski II liczy zaledwie osiem parafii, zaś dekanat żmigrodzki ma ich aż siedemnaście. Zróżnicowana jest również wielkość, zarówno terytorialna, jak i personalna niektórych para-fii. Z tego też względu, w miarę możliwości, w przyszłości będą zapewne tworzone kolejne kościelne jednostki administracyjne.

 

 

© 2009 Parafia Medynia. Wszelkie prawa zastrzeżone ↑ Do góry